პრაქტიკული სამუშაო:როგორ გავაკეთოთ კომპასი

eqskursiaze horizontis mxareeebis gasarkvevad, mcenareTa gavrcelebis

rukis Sesaqmnelad, dagWirdeba kompasi. kompasze aRniSnulia

horizontis mxareebi: CrdiloeTi, samxreTi, aRmosavleTi da dasavleTi.

Cveulebriv es mxareebi kompasze aRniSnulia xolme laTinuri

asoebiT: CrdiloeTi - N, samxreTi

- S, aRmosavleTi – E da dasavleTi

- W. kompasze aRniSnulia agreTve

horizontis Sualeduri mxareebi:

Crdilo-aRmosavleTi NE,

samxreT-aRmosavleTi ES, samxreTdasavleTi

SW da Crdilo-dasavleTi

– NW. kompass aqvs moZravi

isari. rogorc ar unda moatrialo

kompasi, isari yovelTvis ise ganlagdeba,

rom misi erTi bolo mimarTuli

iqneba CrdiloeTisaken,

meore ki Sesabamisad samxreTisaken.

amitom rodesac kompass daxedav,

misi isari yovelTvis giCvenebs Sens mimarT

da im adgilis mimarT sadac Sen imyofebi,

saiT aris CrdiloeTi, samxreTi,

aRmosavleTi da dasavleTi da agreTve

horizontis Sualeduri mxareebi.

suraTze moswavles kompasi udevs

xelis gulze. kompasis isari uCvenebs mimarTulebas

CrdiloeTisa da samxreTisaken.

moifiqre, saiT iqneba am moswavlis

mimarT aRmosavleTi da dasavleTi.

kompasi gamoigones CineTSi Cvens

welTaRricxvamde me-3 saukuneSi. kompasis

israd Cinelebi iyenebdnen magnituri

rkinisagan damzadebul sagnebs, magali-

Tad Tevzis figuras. Tevzi Tavsdeboda

tivtivaze, tivtiva ki wylis zedapirze.

wylis zedapirze moTavseba saWiro iyo,

raTa Tevzis figuras Tavisuflad etriala.

rogorc ki wyalze moaTavsebdnen,

Tevzis cxviri CrdiloeTisaken, kudi ki

samxreTisaken trialdeboda.

როგორ გავაკეთოთ კომპასი
  თანაკლასელებს შეგიძლიათ გამოიყენოთ ძველი ჩინელების გამოცდილება და სახელდახელოდ გააკეთოთ კომპასი.               

შეარჩიეთ ერთი რომელიმე ვარიანტი და შეუდექით საქმეს.

კომპასი 1.

კომპასის გასაკეთებლად აუცილებელი მასალა:

• მაგნიტი

• პერგამენტის ქაღალდი

• საკერავი ნემსი

•გამჭვირვალე ჭიქა

• წყალი

                                                               

• ჭიკარტი ან საკანცელარიო პატარა ლურსმანი

  ცდის მიმდინარეობა:

1.გაუყარე ნემსი პერგამენტის ქაღალდში,როგორც სურათზეა ნაჩვენები.

2. ნემსის წვეტიანი ბოლო გაუსევი40-ჯერ მაგნიტს. ყოველთვის ერთი მიმართულებით(თითქოს დანით ხის ძელს თლიდე).ნემსი უნდა დამაგნიტდეს.ამის შემოწმება ადვილია:მიუახლოვე ნემსის წვერი ჭიკარტს ან ლურსმანს–ისინი დამაგნიტებულ ნემსს მიეკრობა.

3. ჭიქაშო ჩაასხი წყალი და ზედაპირზე ,ჭიქის შუაში,მოათავსე ქაღალდი ნემსითურთ.

ცდის შედეგე:

ნემსის დამაგნიტებული წვერი ჩრდილოეთის მიმარტულებით განლაგდება.

შეამოწმე , ხომ არ მოხდა ეს შემთხვევით.შემოატრიალე ქაღალდი.

როდესაც ხელს გაუშვებ, ნემსის წვერი კვლავ ჩრდილოეთის მიმართულებით გადაინაცვლებს.

კომპასი–2 (ეს კომპასიც ჩინელების მოგონილია)

kompasis gasakeTeblad aucilebeli masala:

• magniti

• sakeravi nemsi

• Zafi

• fanqari

• gamWvirvale Wiqa

• Wikarti an sakancelario patara lursmani

ცდის მიმდინარეობა:

1. sakerav nemss SuaSi moabi Zafi. Zafis meore bolos gaukeTe yulfi

fanqarze Camosacmelad.

2. nemsis wvetiani bolo gausvi 40-jer magnits yovelTvis erTi mimarTulebiT

(TiTqos daniT xis Zels Tlide). nemsi unda damagnitdes.

amis Semowmeba advilia: miuaxlove nemsis wveri Wikarts an lursmans –

isini damagnitebul nemss miekroba.

3. Zafis yulfSi gauyare fanqari da dade is Wiqaze ise, rom nemsi

CaeSves Wiqis SuagulSi.

cdis Sedegi:

nemsis damagnitebuli wveri CrdiloeTis mimarTulebiT ganlagdeba.

Seamowme, xom ar moxda es SemTxveviT. Semoatriale fanqari. nemsis

wveri kvlav CrdiloeTis mimarTulebiT gadainacvlebs.

მოსწავლეების მიერ შესრულებული სამუშაო ნახეთ და შეაფასეთ (კომენტარით).

დაჩი ხაბურზანია
დათი აბესაძე
ნატო ბალავაძე
ქრისტინე ღვინეფაძე
ნიკა სანიკიძე