ჯგუფური მოშაობა

კითხვის ეფექტური მეთოდი:ურთიერთსწავლება

ეფექტური საშუალებაა კითხვის უნარის გასავითარებლად

მეთოდი ითვალისწინებს ტექსტის წაკითხვას ჯგუფურად,სადაც ჯგუფის თითოეული წევრი წინასწარ განსაზღვრულ როლს ასრულებს.
მეთოდი აერთიანებს სხვადასხვა კოგნიტურ და მეტაკოგნიტურ აქტივობას.

ძირითადად გამოიყენება 4 აქტივობა:

1.ბუნდოვანი ადგილების ახსნა/განმარტება;

2.კითხვების დასმა;

3.შეჯამება;

4.ვარაუდების გამოთქმა.

ოთხივე აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი და ფუნდამენტურია შეგნებული კითხვის განსავითარებლად.თითოეული მათგანი  კონკრეტულ უნარ ჩვევას ავითერებს მოსწავლეებში.

მოსწავლეები იწყებენ ტექსტის დამუშავებას.ჯგუფის წევრები სხვადასხვა აქტივობების გამოყენებით ამუშავებენ მოცემულ ტექსტს განსაზღვრულ დროში.

მოსწავლე, რომელსაც ბუნდოვანი ადგილების ახსნა ევალება ტექსტში მისთვის გაუგებარ ადგილებს მოინიშნავს და აცნობს მეგობრებს.ბავშვები ჯგუფში ცდილობენ თავადვე მოახერხონ მათი ახსნა ან დაეხმაროს მასწავლებელი. ეს ეტაპი განსაკუთრებით იმ მოსწავლეებისთვის ,რომელთაც ჰგონიათ, რომ კითხვის მიზანი მხოლოდ სიტყვების სწორად ამოკითხვაა და ტექსტის მიღმა რა იგულისხმება მათვის უმნიშვნელოა.ახსნა/განმარტების ფაზაზე ,როდესაც მათ მოეთხოვებათ გაარკვიონ და ნათელი მოჰფინონ ბუნდოვან ადგილებს ასეტი მოსწავლეებიც კი ცდილობენ მიუბრუნდნენ წაკითხულს და მეგობრების ან მასწავლებლის დახმარებით გაიაზრონ იგი. ტექსტის მუშაობის დასრულების შემდეგ პრეზენტაციას კლასის წინაშე მხოლოდ ერთი ჯგუფი აკეთებს ,დანარჩენები კი ცდილობენ განსხვავებული მოსაზრებებით შეავსონ იგი.მომდევნო ეტაპზე ჯგუფში როლები იცვლება, რაციმას გულისხმობს , რომ გაკვეთილის განმავლობაში ყველა მოსწავლეს მოუწევს ოთხივე ტიპის დავალების შესრულება.

მოსწავლე, რომელსაც კითხვების დასმა ევალება ცდილობს კონცენტრირება მოახდინოს ტექსტზე , სიღრმისეულად გაიაზროს კონტექსტი და დასვას სხვადასხვა ტიპის შეკითხვა,რომელთაც მოგვიანებით უზიარებს ჯგუფის წევრებს. ხშირად შეიძლება შეკითხვამ ჯგუფში დავა და აზრთა სხვადასხვაობა გამოიწვიოს. ამ შემთხვევაში მასწავლებლის მითითებით ისინი თავიდან უბრუნდებიან ტექსტს, რათა უკეთ გაიგონ იგი. ამგვარად კითხვბის დასმა ეფექტურს ხსნის გაგების პროცესს.
ჯგუფის მესამე წევრი ცდილობს შეაჯამოს მოცემული ტექსტი და შემდეგ გააცნოს ჯგუფის წევრებს. ისინი ერთობლივად მსჯელობენ საკვანძო დეტალების შესახებ.რაც მათვის უფრო გასაგებს ხდის როგორ ამოკრიფონ ტექსტიდან მთავარი იფორმაცია და მოახდინონ მათი სინთეზი.საბოლოოდ აყალიბებენ ტექსტის მოკლე შეჯამებას.ეს ერთ-ერთი ურთულესი ეტაპია ტექსტის კითხვის დროს.ჯგუფის მეოთხე წევრი ცდილობს დაფიქრდეს და გამოთქვას ვარაუდები.რა შეიძლება მოხდეს ტექსტი მომდევნო მონაკვეთში.ამ დროს მოსწავლეები  ცდილობენ ყურადღებით გაეცნონ  ტექსტს,რათა მხედველობიდან არ გამორჩეთ ავტორის მიერ გაკეთებული მინიშნებები.გამოთქვავენ ჰიპოთეზებს.მომდევნო მონაკვეთს  უკვე დიდი ინტერესებით ეცნობიან,რათა დაადასტურონ ან უარყონ მათ მიერ გამოთქმული ვარაუდები.ეს კი ეფექტურია იმ მხრივ, რომ უვითარდებათ წარმოსახვისა და ფანტაზიის უნარი.
ვარაუდები შესაძლებელია გამოითქვას, როგორც ტექსტის წაკითხვამდე, ესე მისი წაკითხვის შემდგომ.პირველ შემთხვევაში მკითხველს ეხმარება სათაური,ილუსტრაცია ან ქვეთავი.მეორე შემთხვევაში კი მას უწევს თვით ტექსტში მოძებნოს მცირე მინიშნებები.
საბოლოოდ ჯგუფები კლასის წინაშე თითო მონაკვეთის პრეზენტაციას წარმოადგენენ და სრულად შეავსებენ მასწავლებლის მიერ წინასწარ მომზადბულ საპრეზენტაციო სქემებს.



გაკვეთილის შემაჯამებელ ეტაპზე ვიყენებთ ვიზუალიზების ატივობას.და ჯგუფი ქმნის ერთობლივ ნამუშევარს. მოსწავლეებმა ტექსტის წაკითხვის შემდგომ უნდა შექმნან ილუსტრაციები, ანუ წარმოდგინონ და გააკეთონ ჩანახატები წაკითხულ ეპიზოდზე, რაც ხელს უწყობს ფანტაზიისა და წარმოსახვის უარის განვითარებას.
მუშაობის ამგვარი ფორმა იძულებულს ხდის ჯგუფის თითოეულ წევრს აქტიურად ჩაერთოს პროცესში და თამამად გამოთქვას საკუთარი მოსაზრებები.გარდა ამისა ხელს უწყობს სხვადასხვაგვარი უნარის მოსწავლეთა ურთიერთთანამშრომლობას.